زندگی در آکواریوم فقط با نور ممکن است، اما نور آکواریوم گیاهی یک پدیده فیزیکی پیچیده محسوب می‌شود که عوامل بسیاری روی آن تأثیر می‌گذارند. اطلاعات و نظرات بسیار زیادی درباره انواع تکنیکهای نورپردازی آکواریوم‌ها وجود دارد. اگر شما هم دنبال این اطلاعات هستید و در انبوه گفته‌‌ها و نظرات متنوع گمراه شده‌اید، ما راهنمای جامعی برای شما فراهم کرده‌ایم که با خواندن آن می‌توانید اطلاعات لازم را کسب کنید. همراه ما باشید.
اگر از دیدن زیبایی‌های زیر آب لذت می‌برید و دوست دارید مقیاسی کوچکی از زندگی زیر آب را در خانه خود داشته باشید، آکواریوم بهترین چیزی است که می‌توانید از آن استفاده کنید. البته همه چیز به همین سادگی هم نیست! همان‌طور که بودن هر موجود زنده‌ای در خانه شما نیاز به مراقبت و توجه دارد، آبزیانی که در آکواریوم نگهداری می‌کنید هم باید موردتوجه و مراقبت قرار بگیرند.
روشنایی آکواریوم آب شیرین
حیوانات مختلف و گونه‌های جداگانه ماهی‌ها کاملاً متفاوت هستند. همان‌طور که در دنیای طبیعی، ریتم روز و شب باید در آن حفظ شود برای زندگی موجودات زنده در آکواریوم هم باید حدود ۸ تا ۱۰ ساعت نور در روز وجود داشته باشد. به طور ایده‌آل بهتر است نور آکواریوم گیاهی در همان زمان روز انجام شود.
در یک آکواریوم آب شیرین، نور به گیاهان، انرژی برای فتوسنتز و رشد می‌دهد. گیاهان آب را ضدعفونی می‌کنند، تغذیه اساسی خود را از جلبک‌ها استخراج می‌کنند و اکسیژن را برای ماهی‌ها و سایر ساکنان آکواریوم فراهم می‌کنند. به همین دلیل نور آکواریوم گیاهی بسیار مهم است. این نور باید بتواند فضای مناسبی برای رشد گیاهان و جانوران زنده موجود در آن ایجاد کند.
بهترین ترکیب نور آکواریوم گیاهی
آکواریومی که شما در خانه دارید بهترین ترکیب نوری که می‌تواند داشته باشد ترکیبی از نور طبیعی روز و نور مصنوعی است. نور طبیعی به‌تنهایی نمی‌تواند برای رشد گیاهان کافی باشد و نور مصنوعی هم به‌تنهایی نمی‌تواند انرژی لازم برای موجودات زنده در آکواریوم را تأمین کند. برای همین بهترین ترکیب، ترکیبی از هر دو نور است. اغلب، وجود نور غیرمستقیم باعث رشد قابل‌توجه جلبک‌ها است. از طرفی به‌هیچ‌وجه یک آکواریوم نباید در معرض نور مستقیم خورشید قرار گیرد. به این خاطر که ممکن است دمای آب تا حد زیادی افزایش یابد و این برای موجودات زنده در آکواریوم بسیار مضر است.
لوازم نور آکواریوم گیاهی
یکی از رایج‌ترین سؤال‌هایی که درباره اصول نورپردازی ترکیبی آکواریوم پرسیده می‌شود این است که چه نوری مناسب است و لوازم نوری کارآمد برای این نورها چیست؟ برای کمک به شما و درک بهتر این موضوع اجازه دهید درباره سه پارامتر و لوازم مختلف نور و معنای آنها صحبت کنیم.
طیف رنگ
نورهای سفید همگی دمای رنگ متفاوتی دارند که در واحد کلوین (K) اندازه‌گیری می‌شود. یک چراغ مطالعه که به همه چیز، نوری مایل به زرد می‌دهد ممکن است دارای امتیاز ۲۷۰۰K باشد، درحالی‌که نور سفید سرد با رنگ مایل به آبی، ممکن است به‌عنوان ۱۰۰۰۰K مشخص شود. صادقانه بگوییم، در مورد رشد گیاهان آکواریومی، طیف رنگ چندان مهم نیست، زیرا آنها می‌توانند زیر طیف وسیعی از کلوین رشد کنند. این بیشتر به ترجیحات انسان بستگی دارد. زیرا اغلب افراد نمی‌خواهند به چراغ‌های آکواریومی که خیلی قرمز یا آبی هستند، نگاه کنند. بسیاری از علاقه‌مندان دوست دارند از نور سفید خنثی در حدود ۶۵۰۰ تا ۷۰۰۰K استفاده کنند، زیرا گفته می‌شود این طیف نوری، نور طبیعی روز را به بهترین شکل شبیه‌سازی می‌کند.
به زبان ساده، می‌توانید نوری با تقریباً هر طیف رنگی انتخاب کنید تا زمانی که خیلی آبی نباشد (مانند نورهایی که برای پرورش مرجان‌های آب‌شور استفاده می‌شوند). گیاهان می‌توانند تحت طیف گسترده‌ای از نورها رشد کنند، بنابراین دمای رنگی را انتخاب کنید که احساس می‌کنید فضای مناسبی برای گیاهان و ماهی‌های شما فراهم می‌کند.
شدت نور
چقدر نور باید داشته باشید؟ اول‌ازهمه، بستگی به این دارد که چه نوع گیاهان آکواریومی یا حتی آبزیانی را می‌خواهید پرورش دهید. نورهای کم می‌توانند برای گیاهانی مثل آنوبیا، سرخس و سایر گیاهان کم‌نور مناسب باشند. نورهای متوسط برای گیاهان ساقه‌دار و بیشتر گونه‌های دیگر خوب هستند. نورهای شدیدتر می‌توانند تقریباً هر چیزی را رشد دهند، اما اغلب به تزریق دی‌اکسیدکربن (CO2) نیاز دارند تا به رشد سریع گیاه و به‌حداقل‌رساندن شکوفه‌های جلبک کمک کنند. آبزیانی که در آکواریوم زندگی می‌کنند هم، بسته به شرایط زندگی‌شان، نیاز به سطح متفاوتی از نور دارند. برای همین مهم است که بدانید چه نوع موجودات زنده‌ای را می‌خواهید در آکواریوم پرورش دهید و نگهداری کنید.
تا زمانی که شدت نور کافی دارید، می‌توانید تقریباً از هر نوع یا مارک نوری برای رشد گیاهان استفاده کنید، اما ما شدیداً توصیه می‌کنیم یک چراغ LEDبه‌جای فلورسنت، فلورسنت فشرده (CF)یا سایر فناوری‌های نوری، تهیه کنید. امروزه بیشتر آکواریوم‌ها از LED استفاده می‌کنند زیرا می‌توانند روشنایی بالایی با مصرف برق کمتر تولید کنند و نیازی به تعویض زیاد ندارند. به‌علاوه، برخی از چراغ‌های آکواریوم LED قابل تنظیم هستند.
پخش نور
آخرین دسته‌بندی که باید در نظر گرفت این است که نور تا چه اندازه پخش یا پراکنده می‌شود. بسته به‌اندازه آکواریوم و میزان انتشار نور، ممکن است به چندین لامپ برای رشد مناسب گیاهان در تمام قسمت‌های مخزن نیاز داشته باشید. بنابراین، اگر آکواریوم شما ۴۵ تا ۶۰ سانتی‌متر عرض دارد، ممکن است لازم باشد دو چراغ آکواریوم بخرید یا از یک چراغ بزرگ ارزان‌قیمت که برای مغازه‌ها کاربرد دارد، استفاده کنید.
کلام آخر
درباره روشنایی نورپردازی آکواریوم، نکات و ترکیب مناسبی که برای نورپردازی باید رعایت کنید با شما صحبت کردیم. گفتیم که بهترین ترکیب نور برای آکواریوم، ترکیبی از نور طبیعی و نور مصنوعی است. پس مهم است که آکواریوم شما بتواند نور طبیعی را هم جذب کند و موجوداتی که در آن زیست می‌کنند از این نور طبیعی بهره ببرند. علاوه بر این، بهترین منبعی که برای نور مصنوعی آکواریوم‌ها پیشنهاد می‌شود لامپ‌های ال‌ای‌دی هستند.
سؤالات متداول:
چرا نور برای آکواریوم‌ها اهمیت دارد؟
نور یک عامل مهم در اکولوژی هر آکواریوم است. معمولاً همه آبزی‌ها و گیاهانی که در آب‌های دریایی یا آب‌های شیرین زندگی می‌کنند مثل مرجان‌ها، نیاز به نور دارند.
بهترین ترکیب نور برای موجوداتی که در آکواریوم زندگی می‌کنند، چیست؟
نور طبیعی به‌تنهایی نمی‌تواند برای رشد گیاهان کافی باشد و نور مصنوعی هم به‌تنهایی نمی‌تواند انرژی لازم برای موجودات زنده در آکواریوم را تأمین کند. بهترین ترکیب، ترکیبی از هر دو نور است.
بهترین چراغ‌‌ها برای استفاده در اصول نورپردازی آکواریوم کدام است؟
امروزه بیشتر آکواریوم‌ها از LED استفاده می‌کنند، زیرا می‌توانند روشنایی بالایی با مصرف برق کمتر تولید کنند و نیازی به تعویض زیاد ندارند. به‌علاوه، برخی از چراغ‌های آکواریوم LED قابل‌تنظیم هستند.
